Blockchain คือเทคโนโลยีที่จะเปลี่ยนโลก และพลิกโฉมธุรกิจ

“Blockchain คือเทคโนโลยีที่จะเปลี่ยนโลก และพลิกโฉมธุรกิจ” คำนิยามนี้ไม่ใช่คำนิยามที่เกินเลยไปจากความเป็นจริง ด้วยขณะนี้องค์กรต่าง ๆ ทั่วโลกทั้งภาครัฐและเอกชนในเกือบทุกภาคส่วนได้นำ และกำลังจะนำเทคโนโลยีนี้มาใช้ประโยชน์ เพื่อยกระดับศักยภาพขององค์กร

ผลสำรวจ Global Blockchain Survey 2018 ที่จัดทำโดย PwC ได้สอบถามความคิดเห็นของผู้บริหารจำนวน 600 คนจาก 15 ประเทศ เกี่ยวกับการเข้ามาของเทคโนโลยีนี้ พบว่า 84% ของผู้บริหารทั่วโลกได้มีการนำเทคโนโลยีบล็อกเชนมาประยุกต์ใช้กับธุรกิจของตน บริษัทวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลด้านเทคโนโลยีสารสนเทศชั้นนำของโลกอย่าง การ์ทเนอร์ (Gartner) ก็คาดการณ์ว่า บล็อกเชนจะสามารถสร้างมูลค่าทางธุรกิจได้มากกว่า 300 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ ภายในปี 2573 ปัจจุบันอุตสาหกรรมบริการทางการเงิน เป็นผู้นำตลาดในการใช้บล็อกเชน รองลงมาคือ อุตสาหกรรมการผลิต อุตสาหกรรมพลังงานและสาธารณูปโภค นอกจากนี้ธุรกิจค้าปลีก หรือแม้กระทั่งธุรกิจสื่อและบันเทิงอย่างวงการเพลง ยังได้นำบล็อกเชนมาช่วยแก้ปัญหาการดาวน์โหลดเพลง และคัดลอกเพลง รวมทั้งทำให้ผู้บริโภคสามารถจ่ายเงินให้กับศิลปินโดยตรงโดยไม่ต้องผ่านตัวกลางอีกด้วย

รายงานล่าสุดของ International Data Corporation (IDC) ได้คาดการณ์ถึงการใช้โซลูชั่นบล็อกเชนว่า จะมีมูลค่าถึง 15.9 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ในปี 2566 โดยในปี 2562 นี้คาดว่าจะมีมูลค่า 2.7 พันล้านดอลลาร์สหรัฐซึ่งเพิ่มขึ้นจากปีก่อนกว่า 80%

กรณีตัวอย่างของการนำเทคโนโลยีบล็อกเชนไปใช้ทั่วโลก อาทิ

ประเทศเอสโตเนีย และ เมือง Zug ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ ใช้ Blockchain ในการจัดการข้อมูลบัตรประชาชนและการเข้าถึงสิทธิพลเมืองทั้งระบบ
ญี่ปุ่น และสิงคโปร์ นำ Blockchain มาใช้ในระบบราชการ เช่น การจัดซื้อจัดจ้าง การกำหนดราคากลาง เพื่อสร้างความปลอดภัยในการแลกเปลี่ยนข้อมูลภาครัฐ และสร้างความโปร่งใส สามารถตรวจสอบได้ทุกขั้นตอน
เกาหลีใต้ กำลังลงทุนเพื่อใช้ Blockchain ในการจัดการเลือกตั้ง
สหรัฐอเมริกาฯ ได้นำเอา “บล็อกเชน” โดย MedRec ไปใช้ในการจัดเก็บข้อมูลผลตรวจเลือด ประวัติการได้รับวัคซีน และการจ่ายยา รวมถึงประวัติการบำบัดรักษาของผู้ป่วย ทำให้เก็บข้อมูลที่แม่นยำ และถูกต้องมากขึ้น
อังกฤษ ได้พัฒนาโครงการ Blockchain-Based Cybersecurity Services for Critical British เพื่อใช้ในการป้องกันระบบโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของประเทศเพื่อประโยชน์ด้านความมั่นคง และกรมตำรวจอังกฤษได้นำระบบ Blockchain มาใช้ ตั้งแต่รับแจ้งความ สอบสวน ไปจนถึงชั้นศาล เพื่อเพิ่มความปลอดภัยของข้อมูล และลดการใช้กระดาษ
สาธารณรัฐประชาชนจีน Blockchain Food Safety Traceabilityโดย Tsinghua University ร่วมกับ IBM และ Walmart และ จับมือกันพัฒนาเทคโนโลยีการจัดการ Supply Chain ของการขนส่งอาหารภายใน Walmart Food Safety Collaboration Center ในกรุงปักกิ่งด้วยเทคโนโลยี Blockchain เพื่อติดตามและปรับปรุงวิธีการขนส่งและขายอาหารให้มีความปลอดภัยมากยิ่งขึ้น
อินเดียนำเทคโนโลยีบล็อกเชนมาใช้ในการขอจดทะเบียนที่ดิน และโอนกรรมสิทธิ์ ซึ่งช่วยลดงานด้านเอกสาร และเพิ่มประสิทธิภาพในงานธุรกรรม
สหภาพยุโรปนำเทคโนโลยีบล็อกเชนมาใช้ในการตรวจสอบระบบภาษี เพื่อทำ Tax Refund สำหรับการค้าขายระหว่างประเทศในกลุ่มสมาชิกสหภาพยุโรป
Bank of Communications ธนาคารแห่งรัฐของจีน ใช้ Blockchain ในการออกสินเชื่อดิจิทัลมูลค่า 1.3 พันล้านดอลลาร์ในเดือนกันยายน 2018 ในขณะที่ธนาคารที่ใหญ่เป็นอันดับสี่ของโลก The Agricultural Bank of China ออกเงินกู้มูลค่าประมาณ $ 300,000 สำหรับที่ดินเพื่อเกษตรกรรมบนเครือข่าย blockchain
Air New Zealand ร่วมกับ Winding Tree สตาร์ทอัพจากสวิตเซอร์แลนด์ เพื่อหาหนทางการใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนในการปรับปรุงประสิทธิภาพและความปลอดภัยของบริการในสายการบินโดยมุ่งพัฒนาบริการ เช่นการบรรทุกสินค้าและการติดตามกระเป๋า, การขายตั๋วเครื่องบินแบบค้าปลีก, ช่องทางการจัดจำหน่าย และ loyalty program
ดูไบ นำเทคโนโลยีบล็อกเชนมาใช้ในการออกใบ Certificate ให้กับเพชร ในนาม Kimberley Certificates
ในรัสเซีย Raiffeisen Bank International ได้ออกการจำนองแบบดิจิทัลทั้งหมดผ่านแพลตฟอร์ม blockchain ชื่อว่า Masterchain เพื่อช่วยให้มั่นใจว่าจะเกิดการสื่อสารที่รวดเร็วและปลอดภัยระหว่างธนาคารกับสถาบันการเงินอื่น และช่วยให้ผู้ใช้ยืนยันความถูกต้องของข้อมูลของตัวเองได้อย่างรวดเร็ว
อินโดนีเซีย นำ Blockchain มาใช้ในอุตสาหกรรมประมง เพื่อความโปร่งใส เป้าหมายคือต้องการให้ผู้บริโภคสามารถรับรู้ได้ว่าปลาที่กำลังรับประทานอยู่ ถูกจับที่ไหน โดยใคร และเมื่อไหร่
เมือง Freemantle ประเทศออสเตรเลีย นำบล็อกเชนมาใช้ในการจัดการโครงสร้างพื้นฐานของการผลิตและจำหน่ายไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์และน้ำร้อนแบบอัจฉริยะ เพื่อตอบสนองความต้องการและสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
Grid Singularity บริษัทจาก Vienna พัฒนาแพลตฟอร์ม Decenralized energy data exchange เพื่อการวิเคราะห์ข้อมูลด้านพลังงาน, การ Trade, Smart Grid Management และการลงทุนในธุรกิจพลังงาน
UNHCR ใช้ Blockchain ในการบันทึกข้อมูลของผู้อพยพ และใช้เป็นกลไกออกเงินตราดิจิทัลเพื่อให้ผู้อพยพสามารถใช้ซื้ออาหารและของใช้ที่จำเป็น

สำหรับประเทศไทย ภาคธุรกิจและหน่วยงานกำกับต่างตื่นตัวในการพัฒนาและประยุกต์ใช้ระบบบล็อกเชนมากขึ้น อาทิ

ธนาคารแห่งประเทศไทย และธนาคารพาณิชย์ทั้ง 22 แห่งในไทย เปิดตัว บริษัท บีซีไอ (ประเทศไทย) จำกัด เพื่อสร้างระบบ Blockchain สำหรับภาคธนาคารใช้งานร่วมกัน โดยบริการแรกคือหนังสือค้ำประกัน ที่ลดความยุ่งยากในกระบวนการรับส่งเอกสาร นอกจากนี้ ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ริเริ่มสร้างสกุลเงินดิจิทัลสัญชาติไทย “อินทนนท์” ขึ้นมาเป็นโครงการนำร่อง
เอสซีจี ได้นำเทคโนโลยี Blockchain เข้ามาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง-วางบิล-ชำระเงิน หรือที่เรียกว่า “B2P” (Blockchain Solution for Procure-to-Pay) ระหว่างเอสซีจีและคู่ค้าธุรกิจ เพื่อแก้ปัญหากระบวนการจัดซื้อจัดจ้างของเดิมที่มีขั้นตอนต้องตรวจสอบมากมาย ทำให้สูญเสียเวลาการทำงานในแต่ละวันค่อนข้างมาก
บางจากฯ เดินหน้าโครงการนำร่องระบบการผลิตและซื้อขายไฟฟ้าจากโซลาร์รูฟท็อปด้วยวิธีประมูลผ่านเทคโนโลยี Blockchain ระหว่างผู้ใช้ไฟฟ้าภายในปั๊มบางจาก ศรีนครินทร์ โดยมีกำลังการผลิต 279 กิโลวัตต์ พร้อมติดตั้งแบตเตอรี่สำรองขนาด 1 เมกะวัตต์ ใหญ่สุดในประเทศไทยขณะนี้ ชี้ค่าไฟฟ้าถูกลงเฉลี่ย 3-4 บาทต่อหน่วย และเป็นการนำร่องให้เห็นทิศทางการซื้อขายไฟฟ้ารูปแบบใหม่ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
ไปรษณีย์ไทยนำมาใช้ในการรักษาความปลอดภัยและความน่าเชื่อถือของระบบ ว่าจะมีเฉพาะบุคคลผู้ได้รับอนุญาตเท่านั้นที่สามารถเปิดหีบห่อสินค้าที่ส่งได้
บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) (ปตท.) และ บริษัท เซอร์ทิส จำกัด ร่วมพัฒนา “ระบบบริหารจัดการพลังงานอัจฉริยะด้วยดิจิทัล” พลิกโฉมการจัดการพลังงานรูปแบบใหม่ให้ศูนย์เอนเนอร์ยี่ คอมเพล็กซ์ หรือ เอนโก้ ด้วยเทคโนโลยีบล็อกเชน (Blockchain) ผสานปัญญาประดิษฐ์ หรือ เอไอ (Artificial Intelligence – AI) เพื่อบริหารจัดการการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ และส่งเสริมการใช้พลังงานทางเลือก ตั้งเป้าให้เป็นต้นแบบเมืองอัจฉริยะ หรือ Smart city (สมาร์ทซิตี้) ของกลุ่ม ปตท.
ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) ร่วมกับบริษัท ปตท.สำรวจและผลิตปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน) หรือ ปตท.สผ. ศึกษาและพัฒนาระบบการโอนเงินระหว่างประเทศในรูปแบบ B2B โดยนำเทคโนโลยี Blockchain มาใช้ โดยได้มีการทำ Live Pilot สำหรับการโอนเงินต่างประเทศ ซึ่งพบว่าสามารถโอนเงินเข้าบัญชีปลายทางได้ในเวลาน้อยกว่า 1 นาที เมื่อเทียบกับวิธีการโอนเงินแบบเดิมที่ใช้เวลา 1 ถึง 2 วัน
PEA ENCOM บริษัทในเครือการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค จับมือ BCPG บริษัทในเครือบางจาก ตั้งบริษัท Thai Digtal Energy Development เพื่อพัฒนาธุรกิจใหม่ด้านพลังงาน โดยโครงการแรกของ Thai Digital Energy Development คือโครงการผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่พร้อมจับมือกับ Power Ledger เพื่อพัฒนาระบบ Blockchain เพื่อใช้ในระบบบบริหารพลังงานแบบกระจายศูนย์ (Decentralisation)

ตัวอย่างเหล่านี้คงทำให้พอจะมองภาพออกว่า บล็อกเชนจะเข้ามามีบทบาทในการดำเนินชีวิต และธุรกิจของเรามากมายอย่างไรในอนาคต เป็นเรื่องเร่งด่วนอย่างยิ่งที่เราจะต้องทำความรู้จัก รู้จริง รู้ให้ลึก เกี่ยวกับเทคโนโลยีนี้และนำมาใช้ประโยชน์ในองค์กรอย่างเร่งด่วน